Polecamy serwisy |
---|
Polecamy Repetytorium |
---|
|
Polecamy pomoce |
---|
WOS CD |
Polecamy kursy |
---|
Darmowy kurs WOS |
Rekcja przymiotnika w języku niemieckim |
![]() |
![]() |
![]() |
Rekcja przymiotnika (die Rektion des Adjektivs)Rekcja przymiotnika - użycie i zastosowanieW języku niemieckim niektóre przymiotniki (także i przysłówki) również wymagają użycia określonego przypadku. Jeśli chodzi o przymiotniki nie jest już tak łatwo, jak przy rzeczownikach, że można próbować kojarzyć rekcję rzeczownika z czasownikiem niemieckim. Oczywiście część przymiotników pochodzi od czasowników i rekcja wygląda tak samo, np.: verliebt in + A – sich verlieben in + A, aczkolwiek większości rekcji przymiotnika trzeba się po prostu nauczyć na pamięć. Połączenie przymiotników z danym przypadkiem lub przyimkiem występuje zawsze w momencie, gdy używamy danego przymiotnika w zestawieniu z czasownikiem „sein” (może być odmieniony przez czasy i tryby). Ich bin mit dir einverstanden. Er ist an diesem schweren Unfall schuld. Du warst dessen nicht bewusst. Sei doch netter zu den Leuten! Najważniejsze przykłady rekcji przymiotnika:alt + A - stary Er ist zehn Jahre alt. (On ma 10 lat.) breit + A - szeroki Der Tisch ist einen Meter breit. (Stół ma szerokość 1 metra.) groβ + A - wysoki, duży Das Kind ist erst einen Meter groβ. (Dziecko mierz dopiero 1metr.) gewohnt + A - przyzwyczajony do czegoś Ich bin ihn gewohnt. (Jestem do niego przyzwyczajona.) ähnlich + D - podobny Die Tochter ist ihrer Mutter ähnlich. (Córka jest podobna do matki.) angenehm + D - przyjemny Es ist mir sehr angenehm hier zu sein. (Jest mi przyjemnie być tutaj.) behilflich + D - pomocny Der Nachbar ist mir immer behilflich. (Sąsiad zawsze jest mi pomocny.) bekannt + D - znany Dein Gesicht ist mir bekannt. (Twoja twarz jest mi znana.) böse + D - zły Sei mir nicht böse! (Nie bądź na mnie zła!) dankbar + D - wdzięczny Ich bin dir sehr dankbar. (Jestem ci bardzo wdzięczna.) nahe + D-bliski Opa ist mir näher als Oma. (Dziadek jest mi bliższy niż babcia.) treu + D - wierny Er ist ihr treu. (On jest jej wierny.) bewusst + G - świadomy czegoś Ich bin mir dessen bewusst, dass ich mich auch irre. (Mam świadomość, ze także się mylę.) sicher + G - pewny; Bist du dir dessen sicher? (Czy jesteś tego pewny?) schuldig + G - winny; Er ist des Unfalls schuldig. (On jest winny wypadkowi.) verdächtig + G - podejrzany; Sie sind des Diebstahls verdächtig. (Oni są podejrzani o kradzież.) arm an + D - ubogi w Polen ist arm an dem Erdöl. (Polska jest uboga w ropę naftową.) erkrankt an + D - chory na Er ist an dem Lungenkrebs erkrankt. (On jest chory na raka płuc.) interessiert an + D - być zainteresowanym czymś Bist du an diesem Thema interessiert? (Jesteś zainteresowany ty tematem?) reich an + D - bogaty, zamożny w Äpfel sind reich an Vitaminen. (Jabłka są bogate w witaminy.) schuld an + D - winny Er ist an dem Unfall schuld. (On jest winny wypadkowi.) gebunden an+ A - związany z Leider bin ich an diesen Termin gebunden. (Niestety jestem związany tym terminem.) gewöhnt an+ A - przyzwyczajony do Ich bin nicht an das kalte Klima gewöhnt. (Nie jestem przyzwyczajony do zimnego klimatu.) blind auf + D - ślepy na taub auf + D - głuchy na Dieses Pferd ist blind auf dem rechten Auge und taub auf dem linken Ohr. (Ten koń jest ślepy na prawe oko i głuchy na lewe ucho.) angewiesen auf + A - zdany na coś Die alten Leute sind auf die Hilfe ihrer Kinder angewiesen. (Starzy ludzie są zdani na pomoc swoich dzieci.) aufmerksam auf + A - zwracający uwagę na Der Lehrer machte uns auf das Buch aufmerksam. (Nauczyciel zwracał nam uwagę na książkę.) böse auf + A - zły na Er ist böse auf mich, weil ich mit seinem Projekt nicht einverstanden bin. (On jest zły na mnie, ponieważ nie zgadzam się z jego projektem.) eifersüchtig auf + A - zazdrosny o Er ist auf seine Freundin eifersüchtig. (On jest zazdrosny o swoją dziewczynę.) gespannt auf + A - ciekawy czegoś Ich bin gespannt auf die neue Entdeckung des Forschers. (Jestem ciekawa nowego odkrycia badacza.) neugierig auf + A - ciekawy czegoś Warum bist du so neugierig auf mein Leben? (Dlaczego jesteś taka ciekawa mojego życia?) neidisch auf + A - zawistny Er ist neidisch auf mein neues Auto. (On zazdrości mi nowego samochodu.) stolz auf + A - dumny z Sie ist stolz auf ihre Doktorarbeit. (Ona jest dumna ze swojej pracy doktoranckiej.) wütend auf + A - wściekły na Der Lehrer ist wütend auf die faulen Schüler. (Nauczyciel jest wściekły na leniwych uczniów.) behilflich bei + D - pomocny przy; Der Nachbar war mir beim Umzug behilflich. (Sąsiad był mi pomocny przy przeprowadzce.) beliebt bei + D - ukochany (bardzo lubiany) przez Der Professor ist bei seinen Studenten beliebt. (Profesor jest bardzo lubiany przez swoich studentów.) verhasst bei + D - znienawidzony przez Das Kochen ist bei mir verhasst. (Nienawidzę gotować.) bekannt für + A - znany z Dieses Resaurant ist bekannt für gutes Essen. (Ta restauracja jest znana z dobrego jedzenia.) charakteristisch für + A - charakterystyczny dla Das freche Benehmen ist für sie charakteristisch. (Bezczelne zachowanie jest dla niej charakterystyczne.) geeignet für + A - nadający się do Der gelbe Rock ist nicht geeignet für diese Gelegenheit. (Żółta spódniczka nie nadaje się na taką okazję.) notwendig für + A - niezbędny, konieczny do Das Luft ist uns notwendig für Leben. (Powietrze jest nam potrzebne do życia.) vorteilhaft für + a - korzystny dla Das Angebot ist für uns vorteilhaft. (Oferta jest dla nas korzystna.) zuständig für + A - właściwy, odpowiedzialny Frau Meyer ist zuständig für die Projektplanung. (Pani Meyer jest odpowiedzialne za rozplanowanie projektu.) interessant für + A - interesujący dla Die Auslandsreise sind für ihn immer noch interessant. (Podróże zagraniczne są dla niego wciąż interesujące.) klar für + A - jasny, oczywisty dla Das ist klar für mich, dass ich dir helfe. (To jest dla mnie jasne, że ci pomogę.) möglich für + A - możliwy dla Für ihn ist alles möglich. (Dla niego wszystko jest możliwe.) nützlich für + A - pożyteczny dla Welche Tiere sind nützlich für Menschen? (Jakie zwierzęta są pożyteczne dla człowieka?) schädlich für + A - szkodliwy dla Die Arbeit hier ist schädlich für Frauen, die schwanger sind. (Praca tutaj jest szkodliwa, dla kobiet, które są w ciąży.) verständlich für + A - zrozumiały dla Ist diese Aufgabe verständlich für euch? (Czy to zadanie jest dla was zrozumiałe?) wichtig für + A - ważny dla Die gute Ausbildung ist wichtig für mich. (Dobre wykształcenie jest dla mnie ważne.) allergisch gegen + A - uczulony na Meine Schwester ist allergisch gegen Gras. (Moja siostra jest uczulona na trawę.) gleichgültig gegen + A - obojętny w stosunku do Ich habe keine Ahnung, warum sie gegen mich gleichgültig ist. (Nie mam pojęcia, dlaczego ona jest w stosunku do mnie obojętna.) misstrauisch gegen + A - nieufny w stosunku do Ich bin gegen die Fremden misstrauisch. (Jestem nieufna w stosunku do obcych.) streng gegen + A-ostry, wymagający w stosunku do, wobec Der Lehrer ist streng gegen die Schüler. (Nauczyciel jest wymagający w stosunku do uczniów.) empfindlich gegen + A - wrażliwy w stosunku do Die Krankenschwester soll empfindlich gegen die Patienten sein. (Pielęgniarka powinna być wrażliwa w stosunku do pacjentów.) verliebt in + A - zakochany w Seine Schwester ist in einen Filmschauspieler verliebt. (Jego siostra jest zakochana w aktorze filmowym.) bewandert in + D - obeznany, orientujący się w czymś; Seid ihr in dem Gebiet bewandert? (Jesteście obeznani w terenie?) erfahren in + D - doświadczony w czymś geübt in + D - wyćwiczony, biegły w Sie ist in der Rede und dem Schrift geübt. (Ona jest biegła w mowie i piśmie.) nachlässig in + D - niedbały w Die Jungen sind im Aufräumen nachlässig. (Chłopcy są niedbali w sprzątaniu.) wohnhaft in + D - zmieszkały w Der in Posen wohnhfate Onkel ist schon sehr alt. (Zamieszkały w Poznaniu wujek jest już stary.) befreundet mit + D - zaprzyjaźniony z Die mit uns befreundete Familie kommt heute zu uns. (Zaprzyjaźniona z nami rodzina przyjdzie dzisiaj do nas.) bekannt mit + D - znany, zapoznany z Ich bin mit seinem Problem seit langem bekannt. (Od dawna znam jego problem.) einverstanden mit + D - zgodny z Leider bin ich mit dir nicht einverstanden. (Niestety nie mogę się z tobą zgodzić.) fertig mit + D - gotowy z Ich bin schon mit der Arbeit fertig. (Jestem już gotowa z pracą. Ukończyłam już moją pracę.) vergleichbar mit + D - porównywalny z Meine Probleme sind nicht vergleichbar mit deinen. (Moje problemy są nieporównywalne z twoimi.) verheiratet mit + D - zaślubiony z Er ist mit einer Deutschen verheiratet. (On ożenił się z Niemką.) versehen mit + D - zaopatrzony w Das Geschäft ist gut mit dem verschiedenen Sortiment versehen. (Sklep jest dobrze zaopatrzony w różny asortyment.) zufrieden mit + D - zadowolony z Ich bin mit meinen Noten zufrieden. (Jestem zadowolony z moich ocen.) ehrgeizig nach + D - ambitny gierig nach + D - żądny czegoś Ihr seid gierig nach der Macht. (Jesteście żądni władzy.) verrückt nach + D - zwariowany na punkcie czegoś Sie ist verrückt nach dem Fotografieren. (Ona jest zwariowana na punkcie fotografowania.) ärgerlich über + A - rozgniewany, zły z powodu czegoś Die Mutter ist über das schlechte Benehmen ihrer Tochter ärgerlich. (Mama jest rozgniewana złym zachowaniem swojej córki.) entsetzt über + A - przerażony czymś Das Kind ist über den Hund entsetzt. (Dziecko jest przerażone psem.) erfreut über + A - ucieszony czymś Ich bin über deinen Besuch erfreut. erstaunt über + A - zdziwiony, zszokowany czymś Ich bin erstaunt über die Klatschgeschichte, die du mir erzählt hast. (Jestem zszokowany plotką, którą mi opowiedziałeś.) froh über + A - radosny, zadowolony z powodu Ich bin froh über meine Geburtstagsgeschenke. (Jestem zadowolony z moich prezentów urodzinowych.) glücklich über + A - szczęśliwy z powodu Ich bin darüber erfreut und glücklich. (Jestem z tego powodu radosny i szczęśliwy.) traurig über + A - smutny z powodu Sie ist über den Tod des Opas traurig. (Ona jest smutna z powodu śmierci dziadka.) besorgt um + A - zatroskany o Sie ist sehr besorgt um ihre Kinder. (Ona bardzo troszczy się o swoje dzieci.) abhängig von + D - zależny od Der Erfolg ist meistens von dem Fleiß abhängig. (Sukces jest najczęściej uzależniony od pracowitości.) beeindruckt von + D - będący pod wrażeniem czegoś Ich bin von der Musik von Mozart beeindruckt. (Jestem pod wrażeniem muzyki Mozarta.) begeistert von + D - zachwycony Wir waren begeistert von den Fähigkeiten unseres Enkels. (Jesteśmy zachwyceni zdolnościami naszego wnuka.) frei von + D - wolny od Die Atmosphäre ist leider nicht von den schädlichen Gasen frei. (Atmosfera niestety nie jest wolna od szkodliwych gazów.) voll von + D - pełen czegoś Die Tasche war voll von dem Obst. (Torba jest pełna owoców.) blass vor + D - blady z Er ist blass vor Angst. (On jest blady ze strachu.) rot vor + D - czerwony z Ich bin rot vor Scham. (Jestem czerwona ze wstydu.) sicher vor + D - zabezpieczony przed Das Auto ist vor dem Diebstahl sicher. (Auto jest zabezpieczone prze kradzieżą.) stumm vor + D - niemy z Er ist stumm vor Erstarrung. (On jest niemy z osłupienia.) bereit zu + D - gotowy do Ich bin schon bereit zur Party. (Jestem już gotowa na imprezę.) fähig zu + D - zdolny do Dieser Student ist zu keiner schnellen Entscheidung fähig. (Ten student nie jest zdolny do szybkiej decyzji.) entschlossen zu + D - zdecydowany na Ich bin nicht zu dieser Lösung entschlossen. (Nie jestem zdecydowany na to rozwiązanie.) freundlich zu + D - przyjazny do Sie sind immer freundlich zu mir. (Oni są zawsze dla mnie przyjaźni.) lieb zu + D - kochany do Sie ist lieb nur zu den Tieren. (Ona jest kochana tylko dla zwierząt.) nett zu + D - miły do Sei doch netter zu den Leuten! (Bądź milszy dla ludzi!) |
|